سیمان
سیمان ماده ایست که از اختلاط با آب و شن و ماسه، موجب چسبیدن ذرات شن و ماسه به همدیگر می شود. از این مخلوط یا اصطلاحاً ملات برای ساختن بناها و ساختمانها استفاده می شود.
برای تولید سیمان در یک کارخانه سیمان به مواد اولیه ای نیاز می باشد که به ترتیب اهمیت عبارتند از: سنگ آهک، سیلیس، اکسید آلومینیوم، سنگ آهن و سنگ گچ.
هر کارخانه سیمان در خط تولید دارای 4 واحد عمده می باشد که در هر واحد روی مواد اولیه فرآیندهای فیزیکی و شیمیایی خاصی انجام می شود. این واحد ها عبارتند از: سنگ شکن ها- آسیای مواد خام- پخت مواد (کوره) و آسیای سیمان.
سنگ آهک از کوه های آهکی که در کشور ما فراوان یافت می شود تهیه می گردد علاوه بر آن سنگ آهک به همراه سیلیس و اکسید آلومینیوم به صورت مخلوط دشت که به آن مارل یا آلوویوم نیز گفته می شود تأمین می گردد. سنگ آهن و سنگ گچ نیز از معادن مربوطه به دست می آید. این مواد پس از حمل به کارخانه به صورتیکه گفته خواهد شد در خط تولید مصرف می گردد.
ابتدا مخلوط دشت و سنگ آهک و سنگ آهن در سنگ شکن ها به صورت جداگانه خرد شده و در سیلوهای مجزا ذخیره می گردد. سپس مواد با نسبتهای خاصی که در آزمایشگاه ها آزمایش و تعیین می شود وارد آسیای مواد می شود. مخلوط این مواد پس از خردایش مجدد و در نهایت سایش به سیلوهای مواد خام می رود. با برداشت از سیلوها مواد به تدریج وارد کوره شده و شروع به پخته شدن می گردد. در کوره مواد خام در اثر سوختن مواد سوختی مانند مازوت و گاز طبیعی تا دمایC °1450 حرارت یافته و پس از سرد کردن در کولرهای خاصی در سیلوهای مربوطه ذخیره می شود. تا قبل از کوره عملیات انجام شده روی مواد فیزیکی بوده ولی در کوره فرآیندهای شیمیایی انجام می شود. به مواد پخته شده حاصل کلینکر می گویند. کلینکر تولید شده به همراه درصد کمی سنگ گچ که قبلاً در سنگ شکن خرد شده وارد آسیای سیمان می شود تا در نهایت با رسیدن به نرمی بالایی تبدیل به سیمان گردد. سیمان تولید شده به دو صورت فله و پاکتی در کارخانجات سیمان به مشتریان عرضه می گردد.